Fundacja Archeologia Fotografii została powołana, by uratować przed zapomnieniem dziedzictwo fotografii analogowej. Zorganizowała właśnie wystawę „Gdzie oryginał? Sztuka na fotografii” prezentującą prace trójki polskich fotografów – Antoniego Zdebiaka, Jana Fleischmanna i Danuty Rago, którzy pod lupę wzięli sztukę – obrazy, rzeźby, instalacje i makiety architektoniczne.

Fundacja Archeologia Fotografii istnieje od 16 lat. Digitalizuje zdjęcia artystów fotografików, ale też fotografie realizowane w domowych warunkach. W Wirtualnym Muzeum Fotografii, gdzie prezentują uwieczniony dorobek polskich fotografów, znajduje się już ponad 87 tysięcy prac. Czas życia zdjęcia tradycyjnego, analogowego, szacowany jest na 150 lat. Robienie zdjęć zdjęciom pozwala zachować prace dla następnych pokoleń.

– Punktem wyjścia dla wystawy była główna gałąź naszej działalności – digitalizacja, czyli robienie zdjęć zdjęciom, aby były dostępne potem dla badaczy, miłośników fotografii. Przekonujemy się, jak fotografowie fotografowali dzieła sztuki. (…) Zadajemy pytanie, gdzie kończy się beznamiętna dokumentacja, a kiedy zaczyna się kreacja – mówił kurator wystawy Mikołaj Chmieliński.

W czasach pęczniejących cyfrowych kolekcji muzealnych i archiwalnych większość dzieł sztuki dane nam będzie poznać za pośrednictwem reprodukcji. Zazwyczaj oglądamy je bez tła, bez kontekstu przestrzennego i czasowego. Wystawa „Gdzie oryginał? Sztuka na fotografii” prezentuje zdjęcia Antoniego Zdebiaka (1951–1991), Jana Fleischmanna (1940–2019) i Danuty Rago (1934–2000), którzy fotografowali obrazy, rzeźby i instalacje artystyczne w sposób twórczy i nieoczywisty.

Eksperymentalne fotografie Antoniego Zdebiaka, odsłaniające zaangażowanie emocjonalne autora, proponują nową definicję reprodukcji. Spojrzenie na postać Jana Fleischmanna przybliża wszechstronność i biegłość warsztatową, którą odznaczał się fotograf reprodukujący zawodowo. Ostatni przykład, dokumentacja konserwacji Panoramy Racławickiej wykonana przez Danutę Rago, ukazuje proces odtwarzania jako spektakl sam w sobie. Demonstruje zbiorowe zmagania z ogromną skalą, zarówno zespołu konserwatorskiego, jak i samej fotografki, umotywowane uporczywym pragnieniem dotarcia do istoty oryginalnego dzieła.

Wystawa potrwa do 30 czerwca 2024 r. Można ją oglądać w Fundacji Archeologii Fotografii / Społecznym Centrum Fotografii przy ul. Chłodnej 20 w Warszawie.

Wirtualne Muzeum Fotografii (faf.org.pl)

wis