Piątkowy i sobotni wieczór w warszawskiej Filharmonii Narodowej będą bajecznie piękne, upłyną w hiszpańskich klimatach. Będzie można zatopić się w nocnych otchłaniach hiszpańskich ogrodów czy przeżyć na nowo historię Don Kichota. Na scenie pojawi się uwielbiany przez polską publiczność Martin Garcia Garcia, którego pamiętamy z ostatniego Konkursu Chopinowskiego.

Pianista zdobył w Konkursie trzecią nagrodę. W tym samym roku zajął też pierwsze miejsce na Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym w Cleveland. Otrzymał bardzo dużo propozycji występów – w samym 2022 roku było ich ponad siedemdziesiąt. Melomani pokochali Hiszpana, zachwycili się jego żywiołowością i temperamentem. Pianista często odwiedza również Warszawę.

Nauczycielka Martina, Galina Eguiazarova, mawiała, że prawdziwa prawda o muzyce kryje się głębiej, pod partyturą. Pianista wziął te słowa do serca i pracując nad kolejnymi utworami stara się tę prawdę odkryć, łącząc zapisane na papierze nuty z tym, co niedopowiedziane. – Po Konkursie Chopinowskim zmienił się stan mojego umysłu. Przestałem być zwykłym uczniakiem, a zacząłem zmierzać w kierunku szukania równowagi pomiędzy koncertowaniem a pogłębionymi studiami nad muzyką. Żaden muzyk nie może obejść się bez takich pogłębionych studiów. Nie mam na myśli ćwiczenia, a studiowanie. To dwie różne dziedziny naszej działalności – mówił w wywiadzie dla Programu II Polskiego Radia.

Garcia podkreśla, że Chopin, któremu zawdzięcza tak duży sukces, jest absolutnie wyjątkowy. Jednak – jego zdaniem – tę muzykę trzeba dawkować, by pozostała czymś niezwykłym. Dlatego chętnie sięga po inny repertuar. W piątek w Filharmonii Narodowej wraz z tutejszą orkiestrą pod batutą Andrzeja Boreyko zagra Noce w ogrodach Hiszpanii Manuela de Falli.

W programie koncertów, które odbędą się 15 i 16 marca, znajdą się też inne utwory nawiązujące do kultury hiszpańskiej – Quattro versioni originali della „Ritirata notturna di Madrid” di Luigi Boccherini Luciano Berio i Don Kichot op. 35 Richarda Straussa.

Manuel de Falla to przedstawiciel impresjonizmu i neoklasycyzmu. Wyraźny ślad na jego twórczości pozostawił siedmioletni pobyt w Paryżu, gdzie zetknął się z muzyką impresjonistów, w tym Claude’a Debussy’ego i Maurice’a Ravela. W tym czasie napisał impresje symfoniczne na fortepian i orkiestrę Noce w ogrodach Hiszpanii. „W Paryżu spędziłem siedem niezapomnianych lat. Debussy, Ravel, Schmitt i Dukas byli moimi najlepszymi przyjaciółmi… szczególnie Dukas. On nakłaniał mnie do komponowania, on zaznajamiał Paryż z moimi dziełami. Tam napisałem 'Noce w ogrodach Hiszpanii’ – byłem tak daleko od Hiszpanii, że owe noce odmalowałem może piękniejszymi, niż są w rzeczywistości; to przez ten Paryż…” – wspominał kompozytor swój pobyt w stolicy Francji.

A więc to tęsknota sprawiła, że ten przypływ hiszpańskości był tak silny, przesycony ekspresją i melancholią. Manuel de Falla komponując inspirował się obrazami katalońskiego malarza Santiago Rusiñola przedstawiającymi właśnie hiszpańskie ogrody. Utwór Noce w ogrodach Hiszpanii nie jest koncertem fortepianowym. Partia fortepianu jest rozbudowana, ale rzadko dominująca, uzupełnia on swoją barwą brzmienie orkiestry. Partytura orkiestry jest niezwykle żywiołowa i barwna. Orkiestra naśladuje momentami kastaniety, fortepian przywodzi na myśl charakterystyczne elementy flamenco. Wszystko to zatopione w impresjonistycznym sosie, doprawione nieograniczoną wyobraźnią kompozytora. Piękna i bogata kompozycja.

Don Kichot Straussa to z kolei poemat symfoniczny na wiolonczelę, altówkę i orkiestrę skomponowany w Monachium w 1898 roku. Nawiązuje do powieści hiszpańskiego pisarza Miguela de Cervantesa i nosi podtytuł „Fantastyczne wariacje na temat rycerski”. Wiolonczela uosabia tu postać Don Kichota, a altówka solo, klarnet basowy i tuba – wiernego sługę, Sancho Pansę. Strauss odmalowuje dźwiękami w kolejnych wariacjach przygody Don Kichota, m.in. przygodę z wiatrakami, walkę z owcami, spotkanie z Dulcyneą, wycieczkę w zaczarowanej łodzi i – finalnie – śmierć Don Kichota. Można tu odnaleźć efekty dźwiękowe przypominające beczenie owiec, wzburzenie wody, odbijanie się strzał od skrzydeł wiatraka, czy upadek z konia. Partie solowe wiolonczeli zagra Karolina Jaroszewska-Rajewska, a altówki – Marzena Hodyr.

Tego wieczora zaprezentowana zostanie też kompozycja Quattro versioni originali della „Ritirata notturna di Madrid” di Luigi Boccherini. Włoski kompozytor Luciano Berio w 1975 roku otrzymał zamówienie na napisanie krótkiego utworu i zdecydował, że zaaranżuje część z Musica Notturna delle strade di Madrid Luigi Boccheriniego. Bocchcerini to również włoski twórca, tyle że żyjący na przełomie XVIII i XIX wieku. Na utwór składa się jedenaście niezwykłych wariacji.

Piękna, żywiołowa muzyka z południa Europy może skutecznie poprawić nastrój, tym bardziej po długim i pracowitym tygodniu, w marcowy dzień. Warto z tej okazji skorzystać!

Monika Borkowska

Link do wydarzenia: Koncert symfoniczny Filharmonia Narodowa